กระทำโดยประมาท

ความผิดทางอาญาฐานกระทำโดยประมาท

การกระทำโดยประมาทมีหลายเรื่อง เช่นความผิดฐานทำให้คนตายโดยประมาทหรือความผิดฐานทำให้ผู้อื่นรับอันตรายสาหัสโดยประมาทหรือความผิดฐานทำให้ผู้อื่นรับอันตรายแก่กายหรือจิตใจโดยประมาท ความผิดฐานทำให้ผู้อื่นถูกหน่วงเหนี่ยว ถูกกักขัง หรือต้องปราศจากเสรีภาพในร่างกายโดยประมาท

การกระทำโดยประมาท หมายถึง การที่บุคคลใดบุคคลหนึ่งกระทำไปโดยไม่มีเจตนา แต่ปราศจากความระมัดระวัง โดยการจะพิจารณาว่าบุคคลนั้นปราศจากระมัดระวังหรือไม่นั้น จะต้องพิจารณาจากภาวะในขณะนั้น นั้นคือเหตุการณ์ในขณะกระทำการนั้น บุคคลกังกล่าวจะต้องใช้ความระมัดระวังตามวิสัยและพฤติการณ์ กล่าวคือ เมื่อพิจารณาตามสภาพภายในของผู้กระทำและสภาพแวดล้อมภายนอกในขณะนั้นบุคคลดังกล่าวอาจใช้ความระมัดระวังได้ แต่ไม่ได้ใช้ให้เพียงพอเท่าที่วิญญูชนพึงกระทำได้ อันทำให้เกิดผลแห่งการกระทำ

คำว่า ความระมัดระวังในภาวะเช่นนั้น หมายถึงในขณะกระทำการนั้นๆ เช่นในขณะขับรถไปตามถนน(ในกรณีขับรถชนคนตาย) หรือในขณะหยิบปืนขึ้นมาทำความสะอาด (ในกรณีทำปืนลั่นถูกคนตาย) เป็นต้น
คำว่า ความระมัดระวังตามวิสัย หมายความว่า สภาพภายในตัวผู้กระทำซึ่งต้องแยกออกเป็น วิสัยคนธรรมดา ซึ่งพิจารณาตามอายุ เพศ การอบรม ความจัดเจนแห่งชีวิตและอื่นๆและวิสัยบุคคลผู้มีวิชาชีพ เช่นเป็นแพทย์เป็นนายช่าง เป็นต้น

คำว่า ความระมัดระวังตาม พฤติการณ์ หมายความว่า เหตุภายนอกตัวผู้กระทำ เช่นในการขับรถ พฤติการณ์ ย่อมหมายถึงสภาพรถ สภาพถนน สภาพแวดล้อมถนน(ความแออัดของชุมชนในบริเวณนั้น ความพลุกพล่านของการจราจร สภาพแสงสว่าง) รวมทั้งเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นด้วย เช่น มีคนป่วยเจ็บหนักกลางป่าต้องทำการผ่าตัดฉุกเฉินทันทีกลางป่า เพื่อช่วยชีวิตผู้ป่วย เป็นต้น

สุดท้ายผู้กระทำอาจใช้ความระมัดระวังเช่นว่านั้นได้ แต่หาได้ใช้ให้เพียงพอไม่

ตัวอย่างกระทำโดยประมาท 1

ขับรถชนขณะฝนตก

การขับรถยนต์บนถนนในภาวะที่ฝนตกหนัก เป็นภาวะที่ผู้ขับรถยนต์นั้นจะต้องใช้ความระมัดระวังมากกว่าการขับรถยนต์ในเวลาปกติ โดยจะต้องพิจารณาถึงสภาพรถยนต์ สภาพถนนที่ลื่นและอันตรายกว่าในเวลาปกติ จึงต้องควบคุมความเร็วให้อยู่ระดับที่สามารถหยุดรถยนต์ได้หากเกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิด ทั้งนี้ หากผู้ขับรถยนต์ได้กระทำเช่นว่านั้น อุบัติเหตุก็ยังเกิดมีขึ้นโดยไม่คาดคิด เหตุการณ์ดังกล่าวเรียกว่าเหตุสุดวิสัย ซึ่งวิญญูชนในภาวะเช่นนั้นไม่สามารถคาด เห็นได้ ผู้ขับรถยนต์จะไม่ต้องรับผิดในฐานประมาท เป็นต้น

ทั้งนี้ การกระทำโดยประมาทเป็นความผิดที่ต้องการผล กล่าวคือหากการกระทำดังกล่าวแม้กระทำไปโดยประมาทแต่ไม่ก่อให้เกิดผลแห่งการกระทำ ผู้กระทำนั้นไม่จำต้องรับผิดทางอาญาในฐานประมาท

ตัวอย่างกระทำโดยประมาท 2

ทำร้ายเสียชีวิต

การทำร้ายร่างกายเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตายเป็นการทำร้ายร่างกายโดยไม่เจตนา กล่าวคือผู้กระทำไม่ได้ต้องการให้ผู้ถูกกระทำถึงแก่ความตาย แต่ได้กระทำโดยปราศจากความระมัดระวังและก่อให้เกิดผลแห่งการกระทำนั่นคือความตาย ผู้กระทำจึงต้องรับผิดในผลแห่งการกระทำนั้นแม้มิได้เจตนา และการกระทำโดยประมาทที่จะต้องรับผิดทางอาญา ผู้กระทำจะต้องเป็นผู้ที่ลงมือกระทำความผิดนั้นเอง

ตัวอย่างกระทำโดยประมาท 3

เมาแล้วขับรถชน
กรณีที่ผู้กระทำเมาสุราและขับรถยนต์ชนคนตาย บุคคลนี้จะต้องอยู่ในอาการเมาเช่นเดียวกับผู้กระทำด้วย ซึ่งคนเมาโดยทั่วๆ ไปดงไม่อาจใช้ความระมัดระวังได้ดีกว่าผู้กระทำในขณะขับรถชนคนตาย แต่อย่างไรก็ตามก็ต้องถือผู้กระทำประมาท เพราะคนโดยทั่วไปเมื่อรู้ตัวว่าเมาไม่ขับรถออกไปตามถนน การที่ผู้กระทำไปขับรถทั้งๆที่เมา ความประมาทจึงเกิดขึ้นตรงที่ขับรถออกไปสู่ท้องถนนทั้งๆที่เมาสุรา

อ่านบทความเพิ่มเติม คดีอาญา คลิก!

ติดต่อ ปรึกษาทนายคดีอาญาหรือ จ้างทนายคดีอาญา คลิก!

บทความกฎหมายล่าสุด