สาธารณสมบัติของแผ่นดิน

ผลของการเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน

ผลของการเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน

สาธารณสมบัติของแผ่นดินโอนให้แก่กันมิได้

ทรัพย์สินซึ่งเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินนั้นจะโอนแก่กันมิได้ เว้นแต่อาศัยอำนาจแห่งบทบัญญัติกฎหมายเฉพาะหรือพระราชกฤษฎีกา

ตัวอย่าง รับซื้อที่ดินเจ้าของเดิมได้อุทิศบางส่วนให้เป็นทางสาธารณประโยชน์ไปโดยปริยายแล้ว แม้ที่ดินส่วนนั้นจะอยู่ในเขตโฉนดที่ดินรับซื้อไว้ผู้ซื้อที่ดินนั้นก็ไม่มีสิทธิที่จะยึดถือเอาเป็นของตนได้ และแม้จะมีผู้ทำหลังคาและชายคารุกล้ำที่ดินส่วนนั้น ผู้ซื้อที่ดินก็ไม่ใช่ผู้เสียหายไม่มีอำนาจฟ้องให้ตัดหลังคาและชายคาได้

ตัวอย่าง มรดกของผู้ไม่มีทายาทโดยธรรมหรือผู้รับพินัยกรรมตกเป็นของแผ่นดินและถือเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน

ผู้ใดจะยกอายุความขึ้นต่อสู้แผ่นดินไม่ได้

ท่านห้ามมิให้ยกอายุความขึ้นต่อสู้กับแผ่นดินในเรื่องทรัพย์สินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่น
ผู้ใดจะยกอายุความขึ้นต่อสู้แผ่นดินไม่ได้ เช่น คูเมืองซึ่งราชการดูแลอยู่เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน โจทก์เข้าครอบครองใช้ยันต่อรัฐไม่ได้ ที่ดินเวนคืนมาเพื่อสาธารณประโยชน์เป็นที่ดินที่กลับมาเป็นของรัฐตามกฎหมายที่ดิน อันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินตามจำเลยจะอ้างอายุความได้ภาระจำยอมเดินผ่านไม่ได้

ข้อสังเกต ระหว่างเอกชนด้วยกัน ผู้ครอบครองที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินใช้ยันระหว่างกันเองได้

ตัวอย่าง เมื่อจำเลยสละการครอบครองที่พิพาทซึ่งเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินแล้ว และโจทก์ครอบครองที่พิพาทอยู่ โจทก์จึงมีสิทธิในที่พิพาทดีกว่าจำเลย แต่โจทก์ไม่อาจห้ามมิให้จำเลยและบริวารเข้าเกี่ยวข้องกับที่พิพาทเสียทั้งหมดได้เพราะเป็นขัดวัตถุประสงค์ของการใช้สาธารณสมบัติของแผ่นดินประเภทนี้ จะห้ามได้เฉพาะกรณีที่เข้าไปเกี่ยวข้องโดยมิใช่เพื่อใช้ที่ดินตามวัตถุที่ประสงค์ของสาธารณสมบัติของแผ่นดินแปลงนี้เท่านั้น

ตัวอย่าง แม้จะปรากฏหมายว่าที่พิพาทเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินดังจำเลยว่าก็ตาม แต่เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าโจทก์ครอบครองที่ดินพิพาทอยู่โจทก์ย่อมมีสิทธิดีกว่าจำเลยเพราะเป็นเรื่องความสันพันธ์ระหว่างราษฎรด้วยกัน

ห้ามมิให้ยึดทรัพย์สินของแผ่นดิน

ท่านห้ามมิให้ยึดทรัพย์สินของแผ่นดิน ไม่ว่าทรัพย์สินนั้นจะเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินหรือไม่

สาธารณสมบัติของแผ่นดินห้ามยึดแม้ขณะยึดจะไม่ทราบว่าเป็นทรัพย์สินของแผ่นดิน ก็ไม่ทำให้การยึดมีผลยันต่อแผ่นดินได้ การยึดทรัพย์เช่นว่านี้จึงไม่มีผลตามกฎหมายแต่ประการใด หรือแต่ทรัพย์สนของแผ่นดินที่นำมาใช้กระทำผิดอาจถูกริบได้ เพราะว่ากรณีเป็นเรื่องศาลพิพากษาให้ริบทรัพย์มิใช่เป็นการยึดทรัพย์สินของแผ่นดิน

บทความกฎหมายล่าสุด